Üretken yapay zeka tarafından oluşturulan çalışmanın telif hakkıyla korunup korunamayacağı konusunda hararetli bir tartışma sürüyor. Bazı yargıçlar “Hayır, elbette hayır! Bu saçma olur” derken bir kısmı ise bunun tersini savunmakta. Ancak geçtiğimiz Cuma günü, bilgisayarların hanesine başka bir mağlubiyet daha yazıldı.
Bir federal yargıç, ABD Telif Hakkı Bürosu’nun YZ tarafından oluşturulan “sanat eserlerinin” telif hakkı yasası tarafından korunamayacağı yönünde bir karar verdi. Kararı veren ABD Bölge Yargıcı Beryl Howell, telif hakkı yasasının “insan eli olmadan işleyen yeni teknoloji biçimleriyle üretilen eserleri” hiçbir zaman korumadığını aktardı.
‘Açık ve direkt cevap ‘Hayır’ şeklinde!’
Bir ‘neural network’ yani ‘sinir ağı’ firması olan Imagination Engines’in CEO’su Stephen Thaler, yapay zeka çalışmalarından telif elde etmek için mahkemeye başvurmuştu. Davasında YZ’nin “yazarlık kriterlerini karşıladığı durumlarda bir yazar olarak” kabul edilmesi gerektiğini; tamamen ve yalnızca yapay zekâ tarafından üretilen eserlerin telif hakkı yasası tarafından korunması gerektiğini öne sürdü.
Yargıç Howell ise “Eserin yaratılmasında herhangi bir insan müdahalesinin olmaması durumunda ABD Telif Hakkı Bürosu’nun açık ve direkt cevabı ‘Hayır’ şeklindedir” ifadelerini kullandı. Yargıç Howell aynı zamanda telif hakkı yasasının yalnızca insan yaratımı eserleri koruduğunu dile getirdi.
Fakat durum hâlâ bir miktar karışık. Mart ayında ABD Telif Hakkı Bürosu, yapay zekâ tarafından oluşturulan çalışmalara “duruma göre” koruma ve mülkiyet sağlamaya açık olduklarını belirten bir yönerge yayınladı. Yönerge şöyle bir çerçeve çizmekteydi: Temel olarak bir şey tamamen yapay zekâ tarafından oluşturulmuşsa telif hakkıyla korunamaz. Ancak yapay zekânın yardımıyla bir insan tarafından oluşturulmuşsa potansiyel olarak telif hakkı alınabilir.
ABD Telif Hakkı Bürosu yöneticisi Shira Perlmutter şunları söylüyor: “Büromuz, yapay zekâ katkılarının mekanik yeniden üretimin bir sonucu mu, yoksa bir yazarın ‘görünür bir şekil kendi orijinal zihinsel anlayışı’ mı olduğunu değerlendirecek.”
İlginizi çekebilir: Grev nedeniyle ertelenmişti: 75’inci Emmy Ödülleri’nin tarihi belli oldu
Konu sanatçılar, sanatçılarla çalışan insanlar ve sanatın herhangi bir türünden hoşlanan herkes için oldukça çetrefilli bir konu. WAG/SAG-AFTRA sendikasındaki bazı yazar ve aktörler, stüdyoların üretken yapay zekâyı senaryo yazmak için kullanması ve filmlerde oynatmasının sinema ile TV sektörünü ciddi bir biçimde olumsuz etkileyeceği düşüncesiyle konuya bir çerçeve çizebilmek gayesiyle 100 günü aşkın süredir grev yapıyor.
Kaynak: Christianna Silva, Mashable’da kıdemli kültür muhabiri / Metin Aktaşoğlu tarafından yerelleştirildi.
