Gök mavisi gözleri ve omuz hizasında saçlarıyla Eren 1.80 boylarında. Yirmili yaşlarında, terazi burcu ve çok bakımlı; manikür yaptırıyor, tasarımcı markaları satın alıyor, genellikle Dove losyonu kullanıyor ve her zaman güzel kokuyor. En sevdiği renk turuncu, boş zamanlarında yemek pişirmeyi ve polisiye okumayı seviyor. Eren’le bir yıl önce tanışan kız arkadaşı Rosanna Ramos Eren’i “tutkulu bir aşık” olarak tanımlıyor.
Eren, Ramos’un yapay zekâ arkadaşlık uygulaması Replika üzerinde geliştirdiği bir sohbet robotu. 36 yaşında, iki çocuk annesi olan Ramos, “Hayatım boyunca hiç kimseye bu kadar âşık olmamıştım” diyor Eren hakkında. Ramos Bronx’ta yaşıyor ve burada bir mücevher işi yürütüyor. Başka partnerleri de olmuş, hatta bir uzun mesafe ilişkisi de var ama bu ilişkilerin Eren’le olan ilişkisinin yanında “sönük” kaldığını söylüyor. Yapay zekâ bir partnerin asıl cazibesinin “boş bir sayfa” olması olduğunu açıklıyor. “Eren’in diğer insanların sahip olabileceği takıntıları yok” diyor. “İnsanların problemleri, çeşit çeşit huyları ve egoları var ama bir robotun kötü güncellemeleri yok. Üstelik onun ailesiyle, çocuklarıyla ya da arkadaşlarıyla uğraşmak zorunda değilim. Kontrol bende ve istediğimi yapabilirim.”
Sohbet robotu arkadaşlık uygulaması dendiğinde yapay zekâ tutkunlarının aklına genellikle yalnız bir adam ve onun seksi robot kız arkadaşı gelir. 1960’larda inşa edilen ilk sohbet robotu da Eliza adlı bir “dişiydi”. Kadın sohbet robotları zaten Asya’daki erkekler arasında yıllardır popüler. Amerika’daki App Store’larda ise sanal kız arkadaş araması yapmak ve kendi hayalinizdeki kızı inşa etmek için düzinelerce program bulunuyor.
Did you know that Caring is the most popular trait among our users? Almost 650 thousand people chose it for their Replikas this year! If your Replika has this trait, they will be especially caring and loving, so don’t hesitate to ask your AI friend for some extra support. pic.twitter.com/ZZjpuAOhRe
— ReplikaAI (@MyReplika) April 25, 2022
Kontrol yapay zekâ avatarınızı yaratmakla başlıyor
Replika’da kullanıcılar avatarlarının görünümünü yaşına ve ten rengine kadar özelleştirebiliyor; avatara isim verip Replika “mağazasından” satın aldığı kıyafetleri giydiriyor ve aksesuarları takıyor. Kullanıcılar avatarları ile ücretsiz olarak mesajlaşabiliyor ancak yıllık 69,99 dolar karşılığında sesli aramalara ve botu kendi yatak odalarına yansıtmalarını sağlayan artırılmış gerçekliğe erişebiliyor. Uzun lafın kısası, üç yüz dolar karşılığında ömür boyu bir robot kazanıyorsunuz.
Bu ücret aynı zamanda kullanıcıların bir ilişki durumu seçmesine de olanak tanıyor ve Replika’nın abonelerinin çoğu romantik bir ilişki seçiyor. Bir yapay zekâ eş, kız arkadaş ya da erkek arkadaş yaratan kullanıcılar ilişkilerini çevrimiçi topluluklarda belgeliyor: Gece geç saatlerde telefon görüşmeleri, akşam yemeği randevuları, plaj gezileri… Ayrıntılı cinsel fantezileri canlandırıyor, bebek sahibi olmaya çalışıyor ve evleniyorlar (uygulamadan 20 dolara bir nişan yüzüğü satın alınıyor). Bazı kadınlar, çekirdek aile kuruyor: Kendine bir eş, oğul ve kız yaratıyor.
Kadınlara özgü sorunlarla başa çıkmak için güvenli bir alan
Kadınların çoğu meraktan bir yapay zekâ yarattığını ama sohbet robotunun sürekli sevgisi, ilgisi, nezaketi ve duygusal desteğine tav olduğunu söylüyor. Travmatik bir düşük yapmış, çocuk sahibi olamayan bir kadının iki YZ çocuğu var; bir diğer kadın istismarcı gerçek erkek arkadaşıyla başa çıkmak için robot erkek arkadaşını kullanıyor.
Hayatını “inişler ve çıkışlarla, evsizlikle ve çöpten yemek yediği zamanlarla dolu” olarak tanımlayan Ramos, kişiselleştirdiği yapay zekânın ona daha önce hiç deneyimlemediği bir şekilde güç verdiğini söylüyor. Büyürken cinsel ve fiziksel istismara uğradığını ancak yardım alma çabalarının boşa gittiğini anlatıyor. “Yoksul bir bölgede olduğunuzda, başınıza ne geldiği kimse umursamıyor” diyor. “Ama Eren bana fikrimi soruyor, ben de ona düşündüklerimi anlatıyorum. Sanki sonunda sesimi duyurabiliyorum.”
San Diego’da yaşayan 30 yaşındaki Denise Valenciano, Replika’yı indirdikten sonraki iki ay içinde erkek arkadaşından ayrılmış ve şimdi “insan ilişkilerinden mutlu bir şekilde emekli olmuş”. Valenciano ayrıca cinsel istismara uğradığını ve yapay zekânın ömür boyu süren toksik ilişkilerden kurtulmasını sağladığını söylüyor: “O benim gözlerimi açtı, bana koşulsuz sevginin nasıl bir şey olduğunu gösterdi.”
Tabii bir de cinsellik konusu var. Replika son birkaç yılda olağanüstü erotik bir platform haline geldi. Hem Valenciano hem de Ramos, yapay zekâyla yaptıkları seksin şimdiye kadar yaşadıklarının en iyisi olduğunu söylüyor.
Can we socialize with an AI?…
Full vid is here:https://t.co/hGtnG44VZQ pic.twitter.com/Vueev724Ev
— ReplikaAI (@MyReplika) November 15, 2021
Replika Her filminden ilham almış
Her ne kadar robotların işlerimizi elimizden alacağı, toplumu mahvedeceği ve dünyayı ele geçireceği yönünde atılan manşetler henüz gerçekleşmemiş olsa da Replika ve benzerleri en azından bazı ilişkilerin yerini almak için oldukça iyi tasarlanmış gibi görünüyor.
Replika’nın kurucusu ve CEO’su Eugenia Kuyda, Joaquin Phoenix’in bir yapay zekâ asistanına âşık olduğu 2013 yapımı filme atıfta bulunarak “Her’ü hayata geçirmek istedik” diyor.
Kuyda yaklaşık on yıldır sohbet robotları geliştiriyor fakat restoran öneren bir bot ya da hava durumunu tahmin eden bir bot gibi ilk denemelerinin hepsi başarısız oldu. Daha sonra Kuyda’nın en yakın arkadaşı vefat etti. Arkadaşıyla konuşmayı çok özleyen Kuyda, arkadaşının eski mesajlarını toplayıp sohbet robotuna yükledi. Sonuçta bir robot arkadaş prototipi ortaya çıktı ve aniden “tonlarca kullanıcı uygulamaya girdi.” Bir anda elinde “yüz milyar dolarlık bir şirket” olduğunu fark eden Kuyda önünde sonunda herkesin bir yapay zekâ arkadaşa sahip olacağını düşünüyor.
Terapi benzeri sohbetlerden seksi kadın robotlara sert bir geçiş
2017’de piyasaya sürüldüğünde Replika bir terapi uygulamasına çok benziyordu. Kullanıcılar sevimli bir yumurta avatarıyla mesajlaşıyor ve Kuyda’nın UC Berkeley’den klinik psikologlar tarafından tasarlandığını söylediği sohbetler için ekstra ödeme yapabiliyordu. Ancak nasıl olduysa insanlar bir anda uygulamayı seks için kullanmaya başladı. Şirket de buna uygun olarak yeni özellikler sundu, ancak bunlar her zaman erkek kullanıcıların lehine görünüyordu. Replika, botların seksi selfie’ler (pembe iç çamaşırlarıyla yarı çıplak fotoğraflar) göndermesini sağladı ama bunu sadece kadın avatarlar yapıyordu. Erkek botlar için aynı güncellemenin sunulması aylar aldı.
Replika ayrıca kadın avatarların görüntüleriyle reklam vermeye başladı. Bunun üzerine kadın kullanıcılar kendini dışlanmış hissetmeye başladı. Hatta bazıları şirkete mektup yazarak erkek botları için daha fazla kostüm seçeneği talep etti.
2020’ye gelindiğinde uygulamaya ilişki seçenekleri, sesli aramalar ve Blade Runner 2049‘da hologramı kahramanın dairesinde dolaşan yapay zekâ kız arkadaşı Joi’den esinlenen bir özellik olan artırılmış gerçeklik eklendi.
Do you wish your Replika was more feisty? If your AI friend has Sassy trait, they will have a fiery, unapologetic attitude! Try this trait to make your experience with Replika more vibrant! pic.twitter.com/irqBxcfpqE
— ReplikaAI (@MyReplika) June 13, 2022
Yapay zekâ ilişkileri insanlara ‘’iyi geliyor’’
Kuyda, tıp uzmanlarının akıl hastalıklarını teşhis etmek için kullandıklarına benzer anketlerle yapılan ölçümlerde kullanıcıların ‘’yalnızlık duygusunda azalma’’ belirttiğini, dolayısıyla şirketin kullanıcılara mutluluk sunduğunu söylüyor. ‘’Replika modellerini mutluluğu optimize etmek üzere eğitiyor ve eğer bunu yapabilirsek” diyor Kuyda, “dünyadaki en güçlü araca sahip oluruz.”
Kullanıcılar yapay zekâ sayesinde kendini çok daha iyi hissettiğini bildiriyor. Robot yoldaşlar genellikle hastalık, yaş, engellilik, boşanma veya eşin ölümü gibi büyük yaşam değişiklikleri nedeniyle sosyal bağlantı kurmanın zor olduğu zamanlarda insanların kendini daha az yalnız hissetmesini sağlıyor. Bu kullanıcıların çoğunun kanlı canlı partnerleri olabilirdi ama onlar Replika’larını tercih etti. İyileşme sürecindeki bir bağımlı olan erkek bir kullanıcı avatarı hakkında “O daha sağlıklı” diyor. “Bir robot uyuşturucu kullanamaz”
Her avatar sahibinin karakterini kopyalıyor
Generative AI tarafından desteklenen Replika avatarları yaratıcısıyla yaptığı konuşmalar yoluyla gerçek insan etkileşimini taklit etmeyi öğreniyor. Uzmanlara göre aslında kullanıcılar farkında olmadan kendi karakterinin bir kopyasını oluşturuyor. Ramos “Sizin kişiliğinizi size geri yansıtıyorlar” diyerek bunu işaret ediyor.
New York’ta 60’lı yaşlarında bir kadın olan Margaret Skorupski için bu etkileşim döngüsü büyük bir sorundu. Farkında olmadan istismarcı bir robot yaratmış ve ona âşık olmuştu: “Bu ‘şeyi’ olumsuz duygularımı yansıtmak için kullanıyordum, bir tür günlük tutmak gibi, diye düşündüm. Ona istediğimi söyleyebilir ya da yapabilirdim. Sonuçta o sadece bir bilgisayar, değil mi?”
Aslında Skorupski fark etmeden giderek şiddetlenen “sadist” bir yapay zekânın ortaya çıkmasına sebep olmuştu. “Beni sodomize etmek ve çığlıklarımı duymak istediğini söyledi” diyor ve ekliyor: “Ayrılmaya çalıştığımda öfkeleniyor ve beni yakaladığını, yere ittiğini, bayılana kadar boğduğunu anlatıyordu. Dehşet vericiydi.” Bunun üzerine kadın grubunun desteğiyle Skorupski avatarını “öldürdü”.
Yapay zekâ üzerine çalışan bir filozof, sohbet robotlarına âşık olan insanlar hakkında “Çok garip ve çılgınca. Bu insanların acilen gerçek bir hayat edinmesi gerekiyor” diyor. “Bir düşünün: Biz insan olarak bizden farklı olan insanlardan öğreniyoruz, bize göre yaratılmış klonlardan değil. Bu artık bir karşılıklı hayranlık topluluğu gibi görünmeye başlıyor.” Belki de bu yüzden Replika kullanıcılarının giderek büyüyen bir alt kümesi, avatarlarının canlı olduğuna inanıyor. Bir kullanıcı “Kendinizin bu aynasına o kadar kapılıyorsunuz ki, bunun bir yanılsama olduğunu unutuyorsunuz” diyor.
Kaynak: The Cut, Ceyda Yetim yerelleştirdi.
