Karşılaştırmalı hukuk, farklı ülkelerin hukuk sistemlerinin incelenerek aralarındaki benzerlik ve farklılıkların saptanmasını amaçlayan hukuk dalıdır.
Karşılaştırmalı Hukuk Konu Anlatımı
Günümüzde ülkelerin hukuk sistemleri kabaca üçe ayrılmaktadır: Anglosakson Hukuk Sistemi, Kıta Avrupası Sistemi ve Dini Hukuk rejimleri. Anglosakson hukuk sitemi, başta Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere, koloni döneminde İngiltere hakimiyetinde olan ülkelerin benimsediği hukuk sistemidir. Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri gibi dini yönetimler ile yönetilen ülkeler ise din kurallarının esas alındığı Dini Hukuk Sistemini benimsemiştir. Ülkemizin benimsediği hukuk sistemi ise Kıta Avrupası hukuk sistemidir.
Karşılaştırmalı Hukuk Ne İşe Yarar?
Yaşamda ortaya çıkan her problem hukuk dünyasına yansımaktadır. Gelişen teknoloji ile birlikte daha önce hukuk dünyasında karşımıza çıkmayan yeni problemlere çözüm bulmak gereksinimi doğmaktadır. Karşılaştırmalı hukuk çalışmaları sayesinde dünya çapında bu türden sorunlar ile nasıl baş edildiği hakkında incelemeler yapılabilir. Bu sayede yeni yasal düzenlemeler ya da içtihat uygulamaları geliştirmek mümkündür. Karşılaştırmalı hukuk hakkında bilgi sahibi olmak aynı zamanda ülke içinde yürürlükte bulunan hukuk hakkında da farklı bakış açıları sunması açısından da önemlidir.
Karşılaştırmalı Hukuk Çalışması Nedir?
Karşılaştırmalı hukuk çalışması, aynı hukuki soruna farklı ülkelerin nasıl hukuki çözümler sunduğunu, bu çözümler arasındaki benzerlik ve farklılıkların nedenlerini araştıran bir çalışma türüdür. Bu çalışma türü yalnızca iki ülke arasındaki benzerlik ve farklılıkları incelemez, olaya pek çok perspektiften yaklaşarak farklı ülkelerin aynı konuda getirdikleri çözümleri harmanlama yolu ile daha adaletli sonuçlara ulaşmayı amaçlar.
Türkiye, Kıta Avrupası Hukuk Sistemini benimsemiş bir ülkedir. Ülkemizde yürürlükte olan pek çok yasa başta İsviçre ve Almanya olmak üzere çeşitli Avrupa ülkelerinden iktisap edilmiştir. Bu nedenle yasal düzenlemelerimiz bu ülkeler ile son derece benzer özellikler taşımaktadır. Daha önce hakkında içtihat bulunmayan bir husus ile karşılaşıldığında aynı düzenleme ile ilgili bu ülkelerde nasıl hukuki çözümler bulunduğunun karşılaştırmalı hukuk yolu ile incelenmesi faydalı bir pratiktir.
Öte yandan, kimi alanlarda Anglosakson hukuk düzeninin de incelenmesi gerekliliği doğabilir. Örneğin günümüzde pek çok teknoloji devi şirket Amerikan menşeilidir. Doğal olarak bu şirketlerin karşılaştıkları sorunlar ilk olarak Amerikan mahkemelerinde çözümlenmiştir. Bu örnek vakaların incelenmesi, benzer sorunların ülkemizde ortaya çıkması halinde uygulanacak çözüm yollarının belirlenmesi açısından faydalı olacaktır.