Müzik Dünyası: Ud Nedir ve Nasıl Çalınır?
Ud aynı zamanda ut olarak da bilinmektedir. Genel çerçevede telli bir müzik aleti olarak ön plana çıkar. Özellikle dünya çapında birçok geleneğe karşı uyumlu olan ve farklı müzik türlerine hitap edebilecek bir müzik aletidir. Geleneksel Türk çalgıları içerisinde ele alındığında ise ud, telli ve ayrıca mızraplı bir çalgı olarak öne çıkar.
Arapçadan gelmesi ile birlikte sarı sabır kelimesi üzerinden türemiş bir sözcüktür. Daha doğrusu el-oud kelimesinin değişmesi ile Türkçeye yerleşmiş bir sözcük doğrultusunda ifade edilir. Diğer yandan perdesiz bir enstrüman olmasının dışında 11,12 ve 13 telli olarak da değişik çeşitleri bulunmaktadır. Kolay çalımı ile birlikte oldukça hoş bir ses çıkarması eşliğinde özel bir müzik aleti olduğunu söylemek mümkündür.
Ud Nasıl Çalınır?
Gitar ve saz ile beraber aynı mantık doğrultusunda ut çalınmaktadır. Hem pena ile hem de parmakları kullanmak suretiyle çalmak mümkündür. Ancak özellikle odun gövdesini sadece yerleştirerek, sol kol ile odun gövdesine sarılmak suretiyle çok daha kolay şekilde çalma imkanı verdiğini eklemek gerekir.
Sağ elle çalmak suretiyle sol el üzerinden notalara hakim olunur. Böylece notaya bağlı olarak sağ el üzerinden pena veya parmaklar kullanmak suretiyle ud çalınır. Öğrendikten sonra özellikle en kolay şekilde çalınan telli müzik aletleri içerisinde geldiğini söylemek mümkündür.
Ud İle Hangi Müzikler Çalınır?
Birçok farklı müzik türü ud kullanmak suretiyle çalınabilir. Özellikle Türkiye’den bakıldığında Türk Sanat Müziği için vazgeçilmez müzik aletleri içerisinde geldiğini eklemek gerekir. Aynı zamanda Türk Halk Müziği üzerinden de birçok değişik parça çalınabilir. Daha sakin, ağırbaşlı ve aynı zamanda hoş bir tınısı olması üzerinden etkileyici bir ses çıkarmaktadır. Diğer yandan doğu ülkeleri üzerinden ele alındığında yine Doğu müziklerini de çalabilen bir ses yapısına sahiptir.
Ud Özellikleri Nelerdir?
Birçok farklı özelliği ile beraber ud günümüzün en keyifli ve en özel müzik aletleri içerisinde gelir.
– Perdesiz olan bir çalgı türüdür.
– Aynı zamanda telli bir çalgı türüdür.
– 3 aptallık bir ses aralığına sahiptir.
– 11 ya da 12 ve 13 telli olabilir.
– Tasarımı bombe bir yapıya sahiptir.
Genel çerçevede yukarıdaki özellikleri doğrultusunda ud ülkemizin en sevilen müzik aletlerinden biridir.